“Galaksiler Kasırgası” uzayda görülen ilk dönen yapı olabilir

Astronomlar, evrende rastlanan en büyük dönen yapılardan birini keşfetti. Bulgular, Samanyolu’nun nasıl oluştuğuna dair kritik ipuçları barındırıyor.

Dünyanın en güçlü teleskoplarından bazılarını kullanan araştırmacılar, uzayda doğrusal bir hat boyunca dizilmiş 280’den fazla galaksi tespit etti. Bu galaksiler, gaz ve karanlık maddeden oluşan dev bir kozmik yapının içinde yer alıyor. Üstelik bu yapı, dev bir kozmik oklava gibi kendi ekseni etrafında dönüyor.

Bilim insanlarına göre filament, içindeki yüzlerce galaksiyle birlikte saatte 396 bin kilometrm hızla dönüyor. Yaklaşık 50 milyon ışık yılı boyunca uzanan bu “jilet inceliğindeki” yapı yalnızca 163 bin ışık yılı genişliğinde.

DÖNÜŞÜ ÜÇ BOYUTLU İZLENİYOR

Araştırma ekibi, bu yapının içindeki 14 hidrojen bakımından zengin galaksiye odaklandı. Bu galaksiler, 5 milyon ışık yılı uzunluğunda ve 117 bin şık yılı kalınlığında bir hatta diziliyor.

Yeni gözlemler sayesinde bu 14 galaksinin hareketi ilk kez 3 boyutlu olarak takip edilebildi. Elde edilen veriler, filamentin merkezinin iki tarafındaki galaksilerin zıt yönlerde hareket ettiğini, bunun da tüm yapının dönmekte olduğunu ortaya koydu.

Daha da ilginci, galaksilerin birçoğunun kendi eksenlerinde dönme yönü, filamentin dönüş yönüyle aynı. Prof. Jarvis, geri kalan yaklaşık 280 galaksinin de büyük ihtimalle aynı hizalanmayı gösterdiğini söylüyor.

GENÇ VE FOSİL KAYIT NİTELİĞİNDE BİR KOZMİK YAPI

Araştırmacılar, yapının nispeten genç ve bozulmamış olduğunu düşünüyor. İçindeki galaksilerin büyük kısmı hidrojen zengini. Bu da genelde galaksilerin erken evresinde, yıldız oluşumu için yakıt topladıkları anlamına geliyor.

Bu benzersiz yapı, Samanyolu gibi galaksilerin erken evrende nasıl ortaya çıktığını anlamak için şimdiye kadar bulunan en iyi doğal laboratuvarlardan biri olarak değerlendiriliyor.