Kalp krizi vakaları, sağlıksız yaşam alışkanlıklarının yaygınlaşmasıyla birlikte artık yalnızca ileri yaştakileri değil, 20’li yaşlardaki genç yetişkinleri de etkiliyor. Uzmanlar, bu endişe verici artışı; kronik stres, kötü beslenme, hareketsizlik, uzun çalışma saatleri ve genel yaşam tarzı bozukluklarına bağlıyor.
KRİTİK ZAMAN DİLİMİ: “ALTIN SAAT”
Kardiyologlar, kalp krizinin başlangıcından sonraki ilk 60 dakikayı “Altın Saat” olarak tanımlıyor. Bu sürede alınan acil tıbbi müdahaleler, hem hayatta kalma şansını artırıyor hem de kalpte kalıcı hasarı en aza indiriyor. Uzmanlara göre, bu süre zarfında uygulanacak anjiyoplasti ya da trombolitik ilaç tedavisi, tedavi başarısını belirleyici hale getiriyor.
İLK SAAT NEDEN BU KADAR HAYATİ?
Tıbbi verilere göre, kalp krizi geçiren hastaların yarısından fazlası hastaneye ulaşamadan yaşamını yitiriyor. Her gecikilen saat, kalp kasına daha fazla zarar veriyor. Kalp krizinin ilk iki saatinde, ölümcül aritmiler riskine karşı kalp ritmi sıkı şekilde izleniyor ve gerektiğinde yoğun bakımda defibrilatör ya da geçici kalp piliyle müdahale ediliyor.
Kalbin tıkanan damarını açmak amacıyla yapılan anjiyoplasti, dolaşımı yeniden sağlamada en etkili yöntem olarak öne çıkıyor. Kateter aracılığıyla tespit edilen tıkanıklık, balon yardımıyla genişletiliyor ve damar açıklığını korumak için stent yerleştiriliyor. Kateter laboratuvarlarına hızlı ulaşım sağlanamazsa, geçici çözüm olarak damar içi pıhtı çözücü ilaçlar (trombolitik tedavi) uygulanıyor. Ancak bu yaklaşımın ardından 6 ila 24 saat içinde anjiyoplasti yapılması gerekiyor. Müdahalenin 48 saatten fazla gecikmesi, etkinliği ciddi şekilde düşürüyor.
HAZIMSIZLIKLA KARIŞTIRMAYIN
Kalp krizi belirtileri, kimi zaman hazımsızlık ya da reflüyle karıştırılabiliyor. Ancak uzmanlar, şu uyarı işaretlerinin ciddiye alınması gerektiğini belirtiyor:
Göğüste baskı, sıkışma veya şiddetli ağrı
Ağrının sol kola, çeneye, boyna ya da sırta yayılması
Nefes darlığı, terleme, baş dönmesi
Mide bulantısı, endişe ve ölüm korkusu
Dinlenmeye rağmen geçmeyen rahatsızlık
Bu belirtilerden biri bile hissedildiğinde, vakit kaybetmeden kalp bakımı sunan bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekiyor. Çünkü uzmanlara göre, Altın Saat sonrası her 30 dakikalık gecikme, kalp fonksiyonlarında ölçülebilir düzeyde kayba neden oluyor.
Kardiyoloji uzmanları, tedavinin gecikmeden uygulanmasının, kalp kasında kalıcı hasarı önleyebileceğini vurguluyor.
Altın Saat içinde müdahale edilen vakalarda hastalar, çoğu zaman kalıcı bir hasar olmadan iyileşebiliyor. Ancak geç kalınan durumlarda kalp yetmezliği, ciddi ritim bozuklukları ve ani ölüm riski önemli ölçüde artıyor.
Uzmanlar, özellikle genç yaş grubunda kalp krizi farkındalığının artırılması gerektiği konusunda hemfikir. Hayat kurtaran bu bir saatlik kritik süre, bilinçli davranan bireyler sayesinde daha fazla yaşamın kurtulmasını sağlayabilir.
Bu makale sadece genel bilgi verme amacıyla yazılmıştır ve doktor tavsiyesi olarak ele alınmaması gerekir. Makalenin içeriğinden yola çıkarak okurun kendi başına koyduğu teşhislerden ntv.com.tr sorumlu değildir. Sağlığınızla ilgili herhangi bir endişeniz varsa doktorunuza danışın.
