Süt, yüzyıllardır insan beslenmesinin temel taşlarından biri olmuştur. Protein, kalsiyum, vitaminler ve mineraller açısından zengin olan bu doğal içecek, özellikle sade tüketildiğinde kan şekeri üzerinde olumlu etkiler sağlar. Uzmanlar, aromalı sütler ve milkshake’lerdeki ilave şekerlerin ise kan şekerinde ani yükselmelere yol açtığını belirtiyor.
Sade süt, doğal süt şekeri olan laktozu içerir. Laktoz, glikoz ve galaktozdan oluşur ve yavaş sindirilir; bu sayede kan şekeri seviyeleri daha stabil kalır. Sidney Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre, sütün glisemik indeksi 46’dır; bu da şekerin kademeli olarak kana karıştığını ve ani yükselmelere neden olmadığını gösteriyor.
Buna karşın çikolatalı, çilekli süt, kafe tarzı latte ve milkshake gibi aromalı sütler yüksek miktarda ilave şeker içerir. ScienceDirect’te yayınlanan bir çalışma, aromalı sütlerin sade süte göre çok daha fazla şeker barındırdığını ve bu durumun yemek sonrası kan şekeri seviyelerini yükseltebileceğini ortaya koydu. Düzenli tüketimleri, özellikle diyabet veya prediyabet riski taşıyan kişiler için sağlık açısından sorun oluşturabilir.
SÜTÜN SAĞLIK AÇISINDAN FAYDALARI
Genel beslenme: Sade süt, protein, kalsiyum, B12 vitamini, iyot ve riboflavin gibi besin öğeleri ile kemik, kas ve sinir sağlığını destekler.
Kan şekeri ve diyabet: Sade süt, glikozu yavaş saldığı için şekerli içeceklere kıyasla kan şekeri dalgalanmalarını azaltır. Diyabet dostu bir seçenek olarak güvenle tüketilebilir.
Diş sağlığı: Laktoz, sakaroza kıyasla diş çürümesine daha az yol açar. Ancak aromalı sütlerdeki ilave şeker, özellikle çocuklarda diş sağlığını riske atabilir.
Çocuk beslenmesi: Çocukların düzenli süt tüketimi, büyüme ve gelişim için önemlidir. Aromalı sütler ise ara sıra tüketilmeli, şeker alımını artırmamalıdır.
GÜNLÜK OLARAK SÜT NASIL TÜKETİLİR?
NHS kılavuzuna göre, yetişkinlerin günlük serbest şeker tüketimi 30 gramı geçmemelidir. Sade sütteki doğal laktoz bu sınıra dahil edilmez, ancak aromalı sütlerdeki ilave şeker tamamen sayılır. Şeker alımını kontrol altında tutmak için uzmanlar şu önerilerde bulunuyor:
Günlük tüketim için sade, şekersiz süt tercih edin.
Aromalı süt ve milkshake’leri ara sıra sınırlı tüketin.
Besin etiketlerinde “karbonhidratlar (şekerler)” kısmını kontrol edin.
Badem, soya veya yulaf sütü gibi şekersiz alternatifleri deneyin.
Sütü lifli veya protein açısından zengin gıdalarla birlikte tüketin.
Çocukları sade süt içmeye teşvik edin ve şekerli içecekleri azaltın.
Evde süte şeker, şurup veya tatlandırıcı eklemekten kaçının.
Sade süt, dengeli beslenmenin güvenli ve sağlıklı bir parçası olarak öne çıkarken, aromalı ve şekerli süt ürünlerinin bilinçli tüketilmesi büyük önem taşıyor.
