Kadınlarda daha sık görülme nedeni “Xist” olabilir
Bilim insanları, bağışıklık sisteminin kendi hücre, doku veya organlarına saldırdığı otoimmün hastalıkların kadınlarda daha sık görülmesinin nedeninin X kromozomunu baskılayan “Xist” RNA’sı olabileceğini tespit etti.
The New York Times’ın haberine göre bilim insanları ABD merkezli çok uluslu bir araştırmada otoimmün hastalıkların genetik nedenlerini araştırdı.
Araştırmacılar, vücuttaki çoğu proteinin üretimine dair bilgiyi taşıyan X eşey kromozomunun kadınlarda 2 tane bulunması gerekçesiyle, X çiftinden birindeki bilginin “Xist” adındaki RNA ipliği sayesinde baskılandığını belirledi.
Otoimmün hastalıklarda etkili olan birçok proteinin ayrıca “Xist”in söz konusu işlevleri baskılamasına yardımcı olduğunu belirleyen araştırmacılar proteinin işleyişini laboratuvarda mercek altına aldı.
Bilim insanları, erkek farelerin genetiğini değiştirerek dişi fareler gibi Xist sentezlemesini sağladıklarında erkeklerin dişilerden daha fazla otoimmün hastalığa sahip olduğunu aktardı.
OTOİMMÜN HASTALIKLARA SAHİP KİŞİLERİN XIST ANTİKORU YÜKSEK
Farelerden elde edilen verileri insanlara uyarlamak için 17 kişilik kontrol grubuna ek olarak 100’ün üzerinde dermatomiyozit, sistemik skleroz ve lupus hastası donörden alınan kan numunesini inceleyen araştırmacılar, lupus ve diğer otoimmün bozukluklara sahip kişilerin Xist ile ilişkili antikor seviyesinin yüksek olduğunu belirledi.
Araştırmacılardan Howard Chang, vücutta her gün gerçekleşen normal hücre ölümü sırasında kan dolaşımına birçok bileşiğin salındığını ve bu “hücresel artığın” kadınlarda çok daha fazla Xist ve ilgili proteinleri barındırdığını vurguladı.
Chang, bağışıklık hücrelerinin Xist molekülü ve bağlı olduğu proteinleri vücuda zararlı olarak işaretlediği durumlarda otoimmün hastalıkların ortaya çıktığını kaydetti.
Araştırmanın sonuçları, “Cell” dergisinde yayımlandı.